Yn Mathemateg, uchaf- ac isafbwyntiau yw'r pwyntiau ym mharth ffwythiant lle mae'r ffwythiant yn cymryd y gwerth mwyaf (uchafbwynt) neu lleiaf (isafbwynt), yntai o fewn ardal lleol o'r parth(uchaf- neu isafbwynt lleol), neu dros y parth gyfan (uchaf- neu isafbwynt cyfanfydol).